Talen:
Context - Het Verdrag inzake Biologische Diversiteit (CBD) heeft in 2002 de ambitieuse doelstelling bepaald om het verlies aan biodiversiteit tegen 2010 te verminderen.
Een aantal indicatoren voor biologische diversiteit moeten de vooruitgang ten aanzien van deze doelstelling kunnen meten.
Waarom is het belangrijk om het verlies aan biodiversiteit in te perken ? Kan de doelstelling voor 2010 worden gehaald ? Welke acties zijn noodzakelijk om dit te verzekeren ?
Deze Digest is een betrouwbare samenvatting van het leidinggevende
wetenschappelijke consensus rapport geproduceerd in 2006 door het Biodiversiteitsverdrag (CBD): "
Biodiversiteit is een weergave van het aantal, de verscheidenheid en de veranderlijkheid van levende organismen, en hoe deze veranderen in functie van plaats en tijd. Het omvat de diversiteit binnen soorten, tussen soorten en tussen ecosystemen, of kort samengevat de variatie van al het leven op aarde.
Ecosystemen voorzien in de basale levensbehoeften, zoals voedsel, vezels, water en zuivere lucht. Zij dragen bij aan bescherming tegen natuurlijke rampen en ziektes, geven vorm aan religie, cultuur en spiritualiteit, en onderhouden de essentiële levensprocessen op aarde. Verlies aan biodiversiteit tast ecosystemen aan, waardoor ze kwetsbaarder worden voor verstoringen en de capaciteit voor het leveren van hun waardevolle diensten vermindert.
De invloed van de mens op de natuurlijke omgeving is omvangrijk en neemt toe: veranderingen in biodiversiteit zijn tijdens de laatste 50 jaren sneller opgetreden dan ooit tevoren. Meer in het Engels
2.1 De grote bezorgdheid over het snelle verlies aan biodiversiteit en de erkenning van haar belangrijke rol bij het verbeteren van de levensstandaard van miljarden mensen hebben in 1992 geleid tot de Convention on Biological Diversity (CBD) of het Verdrag inzake Biologische Diversiteit. De doelstellingen van dit internationale verdrag zijn enerzijds het behoud en het duurzaam gebruik van biodiversiteit, en anderzijds een billijke verdeling van de voordelen van het gebruik ervan. Meer in het Engels
2.2 In 2002 is de Conferentie van de Partijen van het Verdrag overeengekomen “om voor 2010 een beduidende vermindering van de huidige snelheid aan verlies van biodiversiteit tot stand te brengen”. Om de vooruitgang naar dit doel toe te evalueren, is een kader aanvaard om acties te begeleiden en zijn indicatoren vastgesteld om de stand en trends van biodiversiteit te bepalen. Meer in het Engels
3.1 De indicatoren werden geselecteerd om toe te zien op de status en trends van biodiversiteit, en om informatie te verstrekken over de wijze waarop verbeteringen voor de efficiëntie van het biodiversiteitsbeleid en management programmas tot stand komen. Deze indicatoren omvatten zeven kerndomeinen, zoals het terugdringen van de snelheid van verlies van biodiversiteit, de aanpak van de belangrijkste bedreigingen, de promotie van duurzaam gebruik, en het ontwikkelen en beheren van vitale ecosystemen. Meer in het Engels
3.2 Hoewel we niet beschikken over een omvattend mondiaal meetsysteem om de vooruitgang te meten voor de 2010 doelstelling, is het mogelijk om aan de hand van deze indicatoren trends te beschrijven in de status van biodiversiteit. Zij maken het mogelijk om actuele trends met betrekking tot belangrijke aspecten van biodiversiteit te bepalen. Wanneer ze als één geheel geanalyseerd en geïnterpreteerd worden, zijn deze indicatoren instructief en verdienstelijk. Meer in het Engels
Het eerste kerndomein voor de doelstelling 2010 bestaat in de reductie van de snelheid van het verlies aan biodiversiteit op het niveau van ecosystemen, soorten en genen. Meer in het Engels
4.1 Tijdens de laatste 50 jaren heeft de mens de ecosystemen vlugger en ingrijpender veranderd dan in vergelijkbare tijdsperioden in de geschiedenis van de mens. Bijvoorbeeld, de omvorming van bossen voor landbouw en veeteelt blijft plaatsvinden op een alarmerend hoog niveau. Vergelijkbare negatieve trends werden waargenomen voor andere ecosystemen zoals graslanden, savanne, woestijnen, en voor zoetwater-, kust- en marine ecosystemen. Meer in het Engels
4.2 Het voorkomen en de verspreiding van bepaalde soorten zijn een indicator van de kwaliteit van ecosystemen. Verschillende waarnemingen hebben duidelijk gemaakt dat de omvang van de populatie en/of de geografische verdeling van waargenomen soorten afneemt. Uitzonderingen zijn inheemse soorten, invasieve soorten en soorten die beschermd werden door specifieke maatregelen. Meer in het Engels
4.3 De mens is in de voorgaande eeuwen waarschijnlijk verantwoordelijk voor een duizend maal grotere uitstervingskans dan de natuurlijke kans. Volgens de IUCN Rode Lijst van Bedreigde Soorten wordt één op twee soorten binnen de goed bestudeerde groepen, zoals amfibieën, vogels of zoogdieren, met uitsterving bedreigd. En de situatie wordt nog slechter. Meer in het Engels
4.4 Vanuit menselijk perspectief is de genetische diversiteit van gekweekte en inheemse soorten van groot belang, omdat soorten zich zo aan kunnen passen aan veranderende omstandigheden. Er wordt geschat dat één derde van alle tamme dieren bedreigd wordt door uitsterving. Voor niet-gekweekte soorten wordt de genetische diversiteit vooral bedreigd door overexploitatie en door de vernietiging en fragmentatie van het habitat. Meer in het Engels
4.5 Beschermde gebieden zijn essentieel om het voortgaande verlies van ecosystemen en soorten tegen te gaan. Deze gebieden beslaan ongeveer een achtste van de landoppervlakte op aarde, maar slechts een fractie van marine- en kustgebieden. Niettemin zijn er aanzienlijke verschillen in bedekking tussen de ecologische regio’s, en verschillende types ecosystemen zijn nauwelijks beschermd. Meer in het Engels
Het tweede kerndomein bestaat in het onderhouden van de integriteit van ecosystemen en hun capaciteit om de menselijke levensstandaard te ondersteunen. Meer in het Engels
5.1 Intense visserij heeft geleid tot de achteruitgang van verscheidene soorten, met name kabeljauw en tonijn. In de Noord Atlantische oceaan zijn in de laatste 50 jaar de populaties van grote vissoorten met twee derde verminderd. De vissoorten die bij voorkeur door mensen worden geconsumeerd, zijn in toenemende mate schaars. Hierdoor wordt een overgang noodzakelijk naar kleinere vissoorten en schaaldieren met een algemene daling voor menselijke consumptie als gevolg. Meer in het Engels
5.2 In vele ecosystemen op het land en in binnenwateren hebben menselijke activiteiten geleid tot fragmentatie van habitats. De overblijvende kleine stukken habitat bestaan uit kleinere populaties, die daarom kwetsbaarder worden voor lokale uitsterving. Zowel bossen als rivieren tonen een hoge graad van fragmentatie. Meer in het Engels
5.3 De kwaliteit van binnenwateren is aangetast door vervuiling, toenemende sedimentatie, klimaatverandering, het gebruik van zoetwater voor landbouw en industrieel gebruik, menselijke consumptie en fysieke veranderingen zoals omleiding en kanalisering van waterlopen. Sinds de jaren 80 is de kwaliteit van rivierwater in zowel Europa en Amerika verbeterd, maar in diezelfde periode verslechterd in Afrika, Azië, en de Pacific. Meer in het Engels
Het derde kerndomein betreft de vijf belangrijkste bedreigingen voor biodiversiteit: invasieve soorten, klimaatverandering, nutriëntenbelasting en vervuiling, verandering van de natuurlijke leefomgevingen overexploitatie. Meer in het Engels
6.1 De beschikbaarheid en het gebruik van meststoffen op commerciële schaal draagt bij tot de groeiende productiviteit van de landbouw. Niettemin kunnen stikstof en fosfor uit deze meststoffen een ernstig negatief effect hebben op soorten en ecosystemen. De productie van stikstof door de mens is sterk toegenomen sinds 1960. Meer in het Engels
6.2 Invasieve soorten kunnen een verwoestende invloed hebben op inheemse soorten, en zelfs aanleiding geven tot uitsterven, en een negatieve invloed uitoefenen op natuurlijke en beheerde ecosystemen. Bepaalde invasieve soorten worden een pest en kunnen enorme economische kosten teweegbrengen. In het recente verleden zijn de risico’s die gepaard gaan met de introductie van invasieve soorten sterk toegenomen, mede bepaald door de toename in reizen, handel en toerisme. Meer in het Engels
7.1 De duurzaamheid van het menselijk gebruik van biodiversiteit is het vierde kerndomein in de doelstelling voor 2010. Mogelijke indicatoren hebben betrekking op de omvang van ecosystemen, die onderworpen zijn aan duurzaam management of die aan bepaalde criteria voldoen voor duurzaamheid. Meer in het Engels
7.2 De ecologische voetafdruk is een concept voor de berekening van de omvang van land en water, noodzakelijk voor het onderhouden van een bepaalde menselijke populatie. De voetafdruk is gebaseerd op het gebruik door die populatie van energie, voedsel, water, bouwmaterialen en andere consumptiegoederen. In 1961 gebruikte de mens op aarde ongeveer de helft van de capaciteit van de aarde om natuurlijke grondstoffen te hernieuwen. Nu wordt deze capaciteit overschreden en het overgebruik neemt nog toe. Meer in het Engels
8.1 Het vijfde kerndomein betreft de traditionele kennis van inheemse volkeren en lokale gemeenschappen, die de basis vormen voor het onderhoud en de bescherming van lokale biodiversiteit. De duurzame instandhouding van deze kennis wordt bedreigd omdat deze dikwijls wordt overgedragen via inheemse talen, die in het algemeen slechts gesproken worden door een klein aantal mensen. Meer in het Engels
8.2 De rechtvaardige en wettige verdeling van het profijt dat ontstaat door het gebruik van genetische grondstoffen, het zesde kerndomein, zou de bescherming van biodiversiteit moeten kunnen stimuleren. In bepaalde landen bestaat er wetgeving om de toegang tot genetische grondstoffen te controleren. Echter, er is geen centrale, betrouwbare bron van informatie over deze toegang en de verschillende maatregelen voor de verdeling van het profijt per land. Meer in het Engels
8.3 Het zevende kerndomein betreft de financiële en technische middelen die noodzakelijk zijn voor de uitvoering van het Verdrag, in het bijzonder voor ontwikkelingslanden. De totale steun aan ontwikkelingslanden voor biodiversiteit is sinds 1998 afgenomen. Meer in het Engels
De inhoud van het Verdrag omzetten in beleid en in praktijk is een enorme uitdaging. Meer in het Engels
9.1 Beleidsinstrumenten ontworpen door de het Verdrag, omvatten:
9.2 De Conferentie van de Partijen heeft in 2002 een Strategisch Plan goedgekeurd dat vier doelstellingen omvat. Vooruitgang is
Een analyse van de huidige trends en de verschillende geloofwaardige scenario’s tonen aan dat het verlies aan biodiversiteit waarschijnlijk zal toenemen in de onmiddellijke toekomst en zeker na 2010. Ongeëvenaarde bijkomende inspanningen zullen op elk niveau noodzakelijk zijn om de doelstelling van 2010 te halen. Meer in het Engels
10.1 Het is te vroeg om vooruitgang vast te stellen met betrekking tot de doelstellingen en inzet bepaald door het Verdrag, maar de vooruitzichten blijken beter voor bepaalde doelstellingen dan voor andere. Het is mogelijk om meerdere doelstellingen te bereiken indien het Verdrag inzake Biologische Diversiteit goed wordt uitgevoerd. Het blijkt echter wel onwaarschijnlijk dat alle doelstellingen op wereldniveau zullen gehaald worden voor 2010. Meer in het Engels
10.2 De meeste factoren die het verlies aan biodiversiteit veroorzaken, met name verandering van de natuurlijke leefomgeving, klimaatverandering, invasieve soorten, overexploitatie en vervuiling, blijken constant te blijven of nemen toe in de nabije toekomst. Additionele acties zijn vereist om deze factoren aan te pakken. Meer in het Engels
10.3 Het is hoognodig om de bezorgdheid over biodiversiteit te integreren in economische en ontwikkelingsplanning, programma’s en beleid, en om de belangrijkste actoren in de economische kernsectoren te engageren. De bezorgdheid omtrent biodiversiteit zou in het bijzonder geïntegreerd moeten worden in de voedings- en landbouwsector, de energie-sector, het handelsbeleid en de strategie voor de bestrijding van de armoede. Meer in het Engels
Er is veel vooruitgang geboekt in het ontwikkelen van beleid en instrumenten voor de uitvoering van de Verdrag inzake Biologische Diversiteit, maar de uitvoering daarvan op nationaal niveau is tot dusverre beperkt gebleven. Dringende en vernieuwende maatregelen zijn noodzakelijk om de “Biodiversiteit Doelstelling 2010” te halen. Meer in het Engels
11.1 Om de doelstelling van 2010 te halen, moeten de Partijen alomvattende nationale strategieën en actieplannen voor biodiversiteit ontwikkelen en verankeren. Daarnaast moet een groter bewustzijn voor het belang van biodiversiteit worden gestimuleerd en biodiversiteit worden geïntegreerd in het nationale beleid, programmas en strategieën voor handel, landbouw, bosbouw, visserij, en ontwikkelingsplanning. Meer in het Engels
11.2 De vergaderingen van de Conferentie van de Partijen bij het Verdrag bieden de mogelijkheid om tot overeenstemming te komen over noodzakelijke acties om bedreigingen van de biodiversiteit aan te pakken. Het bereiken van de doelstellingen van het Verdrag vereist actie in overleg met alle naties van de wereld. Daarom zouden alle landen moeten toetreden tot het Verdrag, omdat dit essentieel is voor het behoud van leven op aarde. Meer in het Engels
11.3 Als individu hebben wij allemaal een essentiële rol te vervullen in de promotie van het behoud van biodiversiteit en het duurzaam gebruik daarvan. Wij kunnen vragen om actie op alle regeringsniveaus. Bovendien kunnen wij in onze dagelijkse keuzes een direct positief effect hebben op biodiversiteit en de status van ecosystemen op aarde, door duurzame consumptie te stimuleren en afval te reduceren.
Ondernemingen zouden ook hun verantwoordelijkheid moeten nemen voor het effect van hun activiteiten op het milieu en ecosystemen, en samenwerken met leveranciers die duurzame praktijken volgen. Meer in het Engels
This summary is free and ad-free, as is all of our content. You can help us remain free and independant as well as to develop new ways to communicate science by becoming a Patron!
BECOME A PATRON!